تفکر استراتژیک

تفکر استراتژیک یا تفکر راهبردی (به انگلیسی: Strategic thinking) به پروسهٔ فکر کردن به نحوهٔ بازی حریف، و تصمیمات او، و واکنش‌های احتمالی او گفته‌می‌شود. در تعریفی دیگر، تفکر استراتژیک را فرایندی دانسته‌اند که به افراد کمک می‌کند در مورد آینده خود و دیگران تفکر کنند، آن را ارزیابی کنند و ایجاد کنند.

در ادبیات موضوع مدیریت و علوم اجتماعی اشارات گوناگونی به انواع تفکرات شده‌است؛ از جمله تفکر انتقادی، قیاسی، استقرائی، سیستمی و استراتژیک. تشخیص و تمایز انواع این تفکرات از یکدیگر بعضاً بسیار دشوار است؛ در مواردی نیز مشابهت‌هایی میان آن‌ها به چشم می‌خورد. در مورد تفکر استراتژیک آراء ارائه شده گوناگون و متنوع است و گاهی در تقابل با یکدیگر قرار می‌گیرند.[۱]

تفکر استراتژیک صرفاً یک فرایند فکری عمدی و منطقی است که بر تجزیه و تحلیل عوامل و متغیرهای حیاتی تمرکز دارد که بر موفقیت بلندمدت یک تجارت، یک تیم یا یک فرد تأثیر می‌گذارد.

تفکر استراتژیک شامل پیش‌بینی دقیق و آگاهانه تهدیدها و آسیب‌پذیری‌ها و فرصت‌هایی برای پیگیری است. در نهایت تفکر استراتژیک و تحلیل منجر به مجموعه ای واضح از اهداف، برنامه‌ها و ایده‌های جدید مورد نیاز برای بقا و شکوفایی در یک محیط رقابتی و متغیر می‌شود. این نوع تفکر باید واقعیت‌های اقتصادی، نیروهای بازار و منابع موجود را در نظر بگیرد.